Chương trình học ở thế kỷ 21
Dường như phần đông con người đang lãng phí cuộc đời của mình. Chúng ta không biết làm gì với thời gian sống, chỉ biết tiêu tốn thời gian và năng lượng sống vào những việc làm nhàm chán, đủ để sinh tồn qua ngày chứ không tìm được niềm vui trong công việc làm mỗi ngày. Đó là lí do vì sao chúng ta cảm thấy cuộc đời vô nghĩa, mệt mỏi hay sống không thỏa mái.
Giáo dục có thể góp phần làm cho con người hạnh phúc hơn bằng cách định hướng đúng. Ít nhất trước khi bước qua tuổi trưởng thành, giáo dục cần giúp mỗi người phát triển một cách hoàn chỉnh, có cái nhìn toàn diện về mọi khía cạnh của cuộc sống con người, xã hội và thế giới tự nhiên. Nhìn mọi thứ dưới cái nhìn tổng quát, mọi thứ liên hệ với nhau trong một hệ sinh thái (ecosystem) với các mối liên hệ phức tạp và chằng chịt. Nếu giai đoạn này giúp được người học tìm được ý nghĩa của sự tồn tại của họ thì thật là điều tuyệt vời. Giúp họ trả lời câu hỏi: Who are you? What do you stand for? What are you ready to devote your lifetime to do?
Giáo dục cần làm được các việc sau: healthy, be nice and work hard in their chosen life career to reach excellence and beauty. Dạy cho người học có được một cơ thể khỏe mạnh (physical healthy body). Dạy cho người học có được cái đầu khỏe mạnh và minh mẫn (healthy brain and smart thinking). Dạy cho người học một tính cách tốt với thái độ sống hướng đến cái đẹp, điều tuyệt vời và làm việc chăm chỉ. Tức cần cổ vũ (inspire) người học dành cuộc đời làm những điều tuyệt vời, đẹp đẽ với tinh thần làm việc chăm chỉ (to reach the impossible). Dạy cách xây dựng một cuộc đời thỏa mãn: life building strategy. Mục đích của khóa học này là làm cho người học chú ý đến (be aware of, aware, pay attention) lựa chọn con đường đời, chọn hướng đi cho cuộc sống phù hợp với bản thân. Liên tục chú ý tìm kiếm what you love to do to devote your life to it. Tiết kiệm thời gian sống (lifetime) để phục vụ cho mục tiêu cả đời lâu dài. Dạy cách sống: how to live a satisfactory life.
Dạy cách kiếm sống (how to earn a living decently) hướng đến hai mục tiêu:
- Với những người chưa chọn cuộc đời (make up your mind what to do with your life) có thể kiếm sống được và tiếp tục tìm kiếm lựa chọn tốt nhất cho họ.
- Với số người đã chọn được hướng đi thì giúp họ phát triển, khai thác hướng đi đó làm sao vừa kiếm sống được vừa làm niềm vui cho họ. Trong khóa học này cần chú ý đến nhu cầu xã hội – muốn kiếm sống thì phải tìm cách đáp ứng nhu cầu xã hội tốt nhất.
Hai mục tiêu đều có điểm chung là tìm mọi cách hội tụ sự hạnh phúc của cá nhân với điều tốt đẹp cho xã hội hay lấy việc tạo ra giá trị tốt đẹp một cách bền vững cho xã hội làm niềm hạnh phúc cho bản thân. Thay vì làm việc thiện một cách ngẫu hứng, ngắn hạn có thể đầu tư lâu dài vào sự nghiệp để phục vụ xã hội tốt nhất (professional services to serve the society).
Vai trò của giáo dục nghề nghiệp, cao đẳng và đại học giúp họ trang bị các kiến thức, kỹ năng, trải nghiệm cần thiết giúp họ thực hiện ý muốn của họ. Một chương trình học kết hợp giữa Khoa học tự nhiên và Kinh doanh sẽ tốt nhất. Theo tìm hiểu của người viết thì rất nhiều người thành đạt nhờ học theo các chương trình này: học bachelor khoa học và toán, sau đó học MBA. Trải nghiệm làm việc tại nhiều vị trí, và nếu có thể thì nên tiếp xúc với nhiều lĩnh vực công nghiệp khác nhau. Ví dụ như bà Indra Nooyi – CEO của Pepsico.
Vậy từ nhỏ đến lúc 18 tuổi, người học cần được tiếp xúc với các môn học đảm bảo sự phát triển toàn diện (holistic eduction):
- Personal care
- Physical Education and health course
- Fine Art and performing art
- English (literature + composition) and foreign languages
- Natural Sciences (Physics, Chemistry, Biology)
- Maths
- Business and Economics
- ICT and Computer programming (C++, Python)
- World Cilvilization + history
- Hand-ons experience, world travel (travelling or exchange program abroad)
- Voluntary services to needy Community (highly value)
Trong chương trình High School cần tham khảo một số kiến thức trong các kỳ thi quan trọng ở Mỹ như ACT, SAT, GMAT, GRE, IB, IGCSE.
Một số lĩnh vực sâu trong kinh tế nên được học theo kiểu seminar, workshop: entrepreneurship, strategy, leadership and investement. Phần này có thể cập nhật một số nội dung quan trọng của các chương trình MBA danh tiếng. Các chia sẻ của các lãnh đạo cấp cao của các doanh nghiệp quốc gia, tập đoàn quốc tế, các chủ doanh nghiệp nhỏ thành công.
Những trường đại học danh tiếng thế giới có các khóa học giá trị thì có thể đưa vào dạy thêm. Cần nhấn mạnh tiêu chí: đạt chất lượng xuất sắc về kiến thức hàn lâm đảm bảo người học có năng lực suy luận tốt để ra quyết định tốt, có kiến thức và nhận ra giá trị cao của văn hóa nghệ thuật các nơi, chơi tốt thể thao để giữ gìn sức khỏe tốt và nâng cao tinh thần cạnh tranh lành mạnh, cảm nhận và tôn trọng sự khác biệt trong xã hội. Học với mục tiêu tạo lập và nâng cao giá trị bản thân qua việc tạo ra giá trị lớn cho xã hội, làm cho thế giới trở nên tốt đẹp hơn.
Tôi nghĩ cái khó nhất là tạo ra một môi trường học tập năng động và sẵn sàng chinh phục các khó khăn thử thách trong xã hội để tạo ra giá trị khẳng định bản thân, góp phần làm cho thế giới tốt đẹp hơn.
