Lộ trình học Tiếng Anh hiệu quả

Để đạt đến trình độ cao nhất cần đầu tư lớn về thời gian, cố gắng và tiền của cộng với sự thèm khát yêu thích ngôn ngữ. Quá trình học bắt đầu từ sự tích lũy đủ lượng và chất về vốn ngôn ngữ, cách sử dụng ngôn ngữ theo các mục đích khác nhau và các áp dụng trong những trường hợp khác nhau. Đây là giai đoạn tích tụ INPUT để chuẩn bị cho PROCESS và tạo ra OUTPUT (PRODUCTS) về sau. Như tác giả Heather Hirschi sách Creative writing the easy way nói rằng để viết một cách sáng tạo cần phải thuần thục các kỹ năng cơ bản.
 

Giai đoạn 1: Tích lũy INPUT (knowledge and skills) và phát triển feeling
 

Giai đoạn 2: Practice để thuần thục các kỹ thuật sử dụng ngôn ngữ (to master skills, and how to use language).
 

Giai đoạn 3: Tạo ra sản phẩm, nói hay viết (Produce/Create Products).
 

Học tiếng anh cần thời gian dài, và để hiệu quả nhất thì người học cần lập kế hoạch học Tiếng Anh theo mô hình SMART (specific, mesurable, achievble (attainable), relevant (realistic), time-bound). Cụ thể như sau:
 

• Specific: Mục tiêu học phải cụ thể
• Mesurable: Đo đạc được mức độ tiến bộ
• Relevant – relistic: Mục tiêu vừa phải để đảm bảo có thể đạt được trong điều kiện ràng buộc về thời gian, tài chính, cố gắng
• Time-bound: Định rõ giới hạn thời gian (deadline) cần đạt được mục tiêu

Để hiệu quả, road map cần được chia ra nhiều giai đoạn với các các mục tiêu nhỏ (expected outcomes) đánh dấu sự tiến bộ sau một giai đoạn. Khi gộp tất cả các mục tiêu nhỏ này từ các giai đoạn khác nhau sẽ tạo nên mục tiêu lớn cuối cùng của quá trình học (final expected outcomes). Như vậy ở bước đầu tiên người học phải có mục tiêu học cụ thể. Ví dụ như trong bảng sau:
 

Tương ứng với mỗi mục tiêu nhỏ mà người dạy thiết kế giờ dạy với các hoạt động dạy, học, luyện tập phù hợp kèm theo đánh giá (formative assessment) để định lượng sự hiểu bài của người học. Cuối mỗi giai đoạn sẽ có đánh giá cuối cùng (summative assessment) và nên có thêm external assessment để đảm bảo kết quả đạt được là khách quan và minh bạch.
 

Ngoài ra, để đánh giá năng lực thực hành kỹ năng và áp dụng kiến thức, người học cần trải qua quá trình đánh giá thực tế với real-world problem: như dịch news, viết news, đọc và tóm tắt sách, tìm kiếm thông tin trên net sử dụng english languages, research projects, creative writing and critical writing. Khi xen kẻ real-world problem vào bài học, người dạy cần đưa các meaningful content vào giúp cho người học ngoài nhận được kiến thức về ngôn ngữ còn học được nội dung lí thú quan trọng, có tính kích thích sự to mò về hiểu biết, cổ vũ tinh thần khởi nghiệp, (entrepreneurship spirit, take initiative) và năng lực lãnh đạo (leadership) với thái độ học tích cực (postitive attitude).
 

Đối với các real-world problems thì cần phải đưa vào được các vấn đề khó, phức tạp nhất tương đương với các chuyên gia trong lĩnh vực ứng dụng ngôn ngữ đang thực hiện (các bài luận xuất sắc, news trên các báo danh tiếng, sách hay…). Về nói cần phải giới thiệu các professional speaker, hay các bài đối thoại cao nhất trong các chứng chỉ quốc tế, các đoạn thoại thực tế ở các diễn đàn quốc tế, các nhân vật danh tiếng, nghe radio, bài giảng, TED talk. Và yêu cầu người học phải luyện tập để phát triển, hình thành và thuần thục các kỹ năng sử dụng ngôn ngữ ở trình độ cao. Điều này giúp não hình thành các hệ thống kết nối chuyên gia, giúp người học sẵn sàng đối diện và giải quyết các vấn đề của cuộc sống thực tế trong công việc, trong xã hội. 
 

Tùy mục đích khác nhau mà cần đầu tư khác nhau về thời gian, công sức, tài chính và phương pháp học. Nhưng cơ bản cần đi qua các bước sau:
 

1. Nghe hội thoại càng nhiều càng tốt, với nội dung phù hợp
2. Phát âm kết hợp nói, giao tiếp
3. Đọc hiểu để bổ sung từ vựng. Kết hợp đọc sách, truyện ngắn, thơ, bài hát.
4. Phân tích đoạn văn thoại, đoạn văn viết, bài viết để hiểu cấu trúc, ngữ pháp, dấu câu.
5. Học ngữ pháp kết hợp viết câu, viết đoạn văn, câu chuyện nhỏ, thư từ, quảng cáo, essays.

Đối với người học nâng cao hơn để hoàn thiện kỹ năng thì nên đánh giá kỹ năng lực từng kỹ năng, sau đó đầu tư thời gian và cố gắng vào nâng cao các kỹ năng còn yếu.