Bài 2: Có linh hồn hay không?
Trong vũ trụ, con người với các loài sinh vật khác là bình đẳng. Mỗi loài sinh vật được sinh ra, tồn tại và phát triển là sự ngẫu nhiên. Năm 2011, các nhà sinh vật học ước tính có khoảng 8.7 triệu loài sinh vật tồn tại trên quả đất, trong đó hơn 20% là ở đại dương. Nói về dân số, thì vi khuẩn là nhiều nhất với 4000000…(4 và 30 chữ số 0) hay 4 quadrillion quadrillion (tôi không biết đọc số bằng tiếng việt là gì!). Loài kiến là đứng số hai với 10 tỉ tỉ (10 và 18 chữ số 0). Loài người hiện nay chỉ tầm 7.6 tỉ.
Như con người chỉ là một trong số các loài sinh vật đang tồn tại trên quả đất, số lượng cũng không nhiều so với vi khuẩn và kiến. Nếu con người có linh hồn, vi khuẩn, kiến, bò chó heo gà vịt cá tôm cua cũng sẽ có linh hồn. Hãy quan sát sự tương tự trong DNA giữa người và các loài sinh vật khác trong hình bên dưới, cho thấy con người có nguồn gốc tương tự các sinh vật.
(Theo nhà sinh vật học Karen Lloyd - TED talk)
Nhưng con người tự tin rằng chỉ mỗi loài người có linh hồn còn các loài khác thì không có. Nên chúng ta thường chỉ tụng niệm bản thân mình còn ăn thịt các loài khác mặc cho chúng có linh hồn hay không. Đó chắc là điều tự nhiên, mình có xu hướng xem trọng bản thân mình hơn người khác, loài vật mình là trung tâm, là quan trọng còn loài khác là phụ. Đây chính là tâm lý, là niềm tin, ít có khả năng là sự thật.
Con người ăn thịt các loài khác không có gì là sai, không có gì là vô đạo đức. Đơn thuần đó là quy luật tồn tại của tự nhiên. Ai đã từng học sinh học cấp 2 và 3 sẽ biết khái niệm “chuỗi thức ăn” hay foodweb và foodchain. Con người không tự tổng hợp được thức ăn nuôi cơ thể nên phải nạp từ bên ngoài bằng cách ăn cây trái và thịt từ loài khác. Thật may mắn con người không bị ăn thịt bởi nhiều loài khác, vì con người khôn ngoan xây dựng nhà cửa, thành thị, tường rào chắc chắn nên các loài thú dữ ăn thịt không tấn công con người được. Nếu có thì xảy ra thời cổ, khi con người còn sống lẻ tẻ, rời rạc trong rừng núi bờ bụi.
Những tóm tắt trên cho thấy con người là bình đẳng với các loài khác, số lượng không nhiều so với các loài khác, và mối quan hệ dinh dưỡng với các loài khác là tự nhiên.
Tiếp theo, muốn trả lời được câu hỏi một cách thấu đáo phải phân biệt được sống và chết. Con người còn sống khi có trao đổi chất với bên ngoài: ăn uống thở và bài tiết. Các hoạt động này cung cấp oxy, dinh dưỡng và môi trường nước cho cơ thể hoạt động. Não sẽ hoạt động và điều khiển các bộ phận khác. Tim đập mạnh và dòng máu di chuyển dinh dưỡng, oxy đến nuôi tế bào, cơ và các cơ quan nội tạng. Máu cũng là dòng chảy góp phần thải các chất ra bên ngoài, như đưa khí CO2 đến phổi để thở ra ngoài.
Khi chết, quá trình diễn ra dần dần. Tim đập chập lại và dòng máu di chuyển chậm. Oxy và dinh dưỡng ít được đưa đến não và các bộ phận, làm cho mọi hoạt động không được kiểm soát, người chết sẽ mất kiểm soát với các bộ phận của cơ thể. Nhịp thở chậm chạp và yếu ớt là giai đoạn cuối kết thúc một cuộc đời. Khi sắp chết cơ thể nguội lạnh vì cơ thể không còn đủ các chất dinh dưỡng (protein, lipid, vitamin, mineral…) để các phản ứng sinh nhiệt trong cơ thể xảy ra. Bình thường các phản ứng hóa sinh diễn ra và cung cấp nhiệt giúp cơ thể ấm ở 37.4 độ C và dòng máu di chuyển giúp đưa nhiệt đi khắp cơ thể, nhưng khi thiếu các chất dinh dưỡng làm nguyên liệu ban đầu cho phản ứng thì sẽ không đủ nhiệt để cấp cho cơ thể nên cơ thể sẽ lạnh và cứng dần.
Hiện nay khoa học đã hiểu khá đầy đủ về quá trình sống và chết của con người và nhiều loài vật khác. Thực ra mọi hoạt động sống của cơ thể hay chết là quá trình sinh lý hóa. Khi các quá trình này ngừng lại hoàn toàn, cơ thể chết.
Nhiều người nói rằng khi chết linh hồn sẽ lìa khỏi thân thể. Cái này không có bằng chứng nào cho thấy điều đó xảy ra. Người ta đưa ra cách giải thích như vậy đã nhiều thế hệ, có thể có lí do nào đó. Như để an ủi người sắp chết để họ bớt sợ hãi. Hay để an ủi người thân còn sống rằng người chết sẽ có linh hồn bay bổng lên thiên đàn, đi gặp ông bà nhằm làm vơi đi nỗi buồn của sự mất mát đau thương.
Thêm vào đó, nếu cơ thể người có linh hồn thì 1 tế bào phải có linh hồn. Khi phôi thai được tạo ra trong tử cung người mẹ, phôi thai là một tế bào. Liên tục phân chia nhân đôi làm cho phôi thai lớn dần, quá trình phân chia từ tế bào gốc thành các tế bào chức năng tạo ra các bộ phận khác nhau của cơ thể như não, tim, cột sống, mắt mũi miệng, tứ chi. Việc một tế bào có linh hồn là chuyện không có thật, chúng ta học sinh học từ cấp 2, thành phần của tế bào gồm các bộ phận như hạt nhân, màng tế bào…Hoạt động của tế bào là quá trình sinh lý hóa.
